3xTAK

3xTAK to prezentacja tegorocznych zakupów, darów i depozytów do kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Tym razem Muzeum chce sprawdzić, czy kształtowanie jego kolekcji może być sposobem na udział w żywej dla sztuki debacie. W szerszym międzynarodowym kontekście Muzeum stara się dyskutować o kluczowym dla sztuki pytaniu: „tak” czy „nie” zaangażowaniu sztuki w społeczeństwo. Pytanie to ma dziś wiele wymiarów, polaryzuje rozmaite postawy i stanowiska, nie tylko na polskiej scenie artystycznej.

Kolekcję otwiera rysunek Andrzeja Wróblewskiego zatytułowany Muzeum z 1956 roku, gdzie poprzez pokazanie instytucji jako stołu prosektoryjnego, artysta stawia instytucję muzeum wobec współczesnego kryzysu całościowej wizji świata i historii. Sam tytuł wystawy, 3xTAK, odnosi się do innego obrazu Andrzeja Wróblewskiego zatytułowanego Poczekalnia: biedni czy bogaci z 1949 roku, który przestawiał migawkę z czasów plebiscytu ludowego reklamowanego propagandowym hasłem „3xTAK”. To odwołanie nadaje pytaniu o zaangażowanie sztuki wymiar historyczny i przypomina o dramatycznych wyborach w okresie przymusowego uczestnictwa w socrealizmie.

Dziś zdecydowane „tak”, co podkreśla w swoim manifeście Stosowanych Sztuk Społecznych, zaangażowaniu społecznemu mówi Artur Żmijewski, którego monumentalną pracę Demokracje Muzeum otrzymało w darze od artysty.

Z innej perspektywy kwestii zaangażowania przygląda się Krzysztof Wodiczko w pracy Autoportret z 1973 roku. Przypomina tu o pułapkach autonomii sztuki i narcystycznej postawy artysty, która może spowodować oderwanie sztuki od rzeczywistości.

Dobitnie i w wielu wymiarach wybrzmiewa na wystawie kolekcji kwestia propagandy. W kilku prezentowanych pracach artyści badają pułapki i możliwości języka propagandy, sprawdzają żywotność związanych z symbolami emocji. Potencjał wywoływania emocji poprzez, wydawałoby się martwy, język syjonistycznej propagandy ujawnia Yael Bartana, zaś komunistyczna propaganda jest przedmiotem pracy Deimantasa NarkeviÄiusa. Zdecydowanie „nie” językowi propagandy mówi Jadwiga Sawicka. Bardziej intymne relacje z propagandą pokazuje praca KwieKulik.

Paradoksalnie, równie skuteczna jak zaangażowanie się w słusznej sprawie okazuje się przewrotność i ironia, obecna w działalności Oskara Dawickiego – jego praca zatytułowana Lista, która jest zbiórką podpisów pod nieistniejącą petycją.

Artyści:

Mirosław Bałka, Yael Bartana, Wojciech Bąkowski, Rafał Bujnowski, Oskar Dawicki, Ion Grigorescu, Aneta Grzeszykowska, KwieKulik, Deimantas NarkeviÄius, Jadwiga Sawicka, Goran Trbuljak, Krzysztof Wodiczko, Andrzej Wróblewski, Artur Żmijewski.